MANIFIESTO:ASESINOS DE LAMPEDUSA

La catástrofe de Lampedusa no ha sido una terrible casualidad. Ni un hecho aislado. Miles son ya los muertos en el Mediterráneo, abandonados en desiertos, presos en campos de concentración para emigrantes. Está organizada la guerra contra el deseo de vivir.
Europa, es territorio amurallado contra la gente pobre que quiere vivir. Por tierra, mar, ley y pensamiento, con dinero y armas, se mantiene una estructura global. Europa, para frustrar el derecho universal a la migración, hace tratos con los estados de los países de origen de los emigrantes, financia campos de concetración en los países del norte de Africa rivereños del Mediterráneo, levanta muros en las frontes, vigila los mares, condena a emigrantes sin papeles a campos de concentración en Europa. La organización Frontex dirige toda esta organización global de la exclusión y muerte.
Lampedusa ha sido cruelmente gráfico: nacionalidad europea para los emigrantes muertos; multa, prisión y expulsión para los emigrantes vivos; castigo para quien ayude a emigrantes sin papeles.
La Union Europea ha decidido seguir por la misma vía. Ocultando las causas de muchos Lampedusas (pobreza, gerra, catastrofe ecológicas producto del sistema capitalista mundial), estrechar más el muro contra los emigrantes, reforzando la organización militar Frontex. Hipócritas! Ocultando con excusas humanitarias este genocidio. Razon tenían en Lampedusa cuando recibieron a Barroso (Comunidad Europea) y Fleta (Presidente de Italia) al grito de “asesinos”.
Esta política tiene estrecha relación con la crisis que azota Europa y con la medidas que los gobiernos estan tomano. Ni el paro, ni los recortes, ni los desahucios, ni la aparición de pobreza y hambre, ni el desastre ecológico, ni la agonia de miles de lenguas... son casualidad lamentable. Son frutos mortíferos que el sistema lleva en sus entrañas. No es lo que dicen con sus medidas los gobiernos de Europa. Han tomado a las clases trabajadores como causa de la crisis y la pobreza de la gente es su medicina para salvar el sistema.
La política que condena a millones de personas en el mundo al hambre y a la migración, la política que impone pobreza en Europa y la política homicida contra los emigrantes, son una misma política: culpar de la crisis a trabajadores y emigrantes, hacer trabajadores esclavos y condenar a muerte a los emigrantes. Partidos políticos y medios de comunicación del sistema, con racismo crudo o xenofobia manifiesta tratan de alimenatar enfrentamientos entre las víctimas de estas crisis. No podemos caer en esa red degenerativa, y todos a una debemos hacer frente a este sistema degenerado. Todos somos víctimas de este sistema. Todos a una contra el mismo.

Elkartasun sareak lantzen.

Andaluziako nekazarien oihu askeak, eta munduko deserriratuen bihotza den Palestina, Brasiglo musikaren alaia eta festa eta Argentinako musika herrikoi jende xumearen nahi sakonez betea, Mexikoko sukaldaritza eta mariatxiak, gure artean bizi diren “paperik gabekoen” testigantza ziragarriak, Mozambikeko argazki erakusketa indartsua, haur bizitzara jaio berriaren esperantza eta etorkizuna babesten zuen arabieraz eta euskaraz idatzitako kartela... gogoeta orokorrean (“denok gara etorkinak”) ehunduak osatu dugu, gozatuz, ezagutuz eta salatuz, aurtengo XVII. Herrien Astea.
Krisiaren larritasunarekin kontutan hartu nahi ditugun herriak ez dira soilik “hirugarren” mundukoak, geure mundukoak baizik. Egoeraren larritasunarekin etorkinen aurkako eraso basatiak areagotzen ari direla azpimarratu nahi izan dugu. Eta eraso horiek lotzen direla kate bat bezala “bertakoei” egiten ari zaizkigun erasoekin. Horrela, etorkinen aurkako jarrera elikatzea geure buruaren kontra harriak botatzea da. Elkartasun sarean ere, denok gara etorkinak.
Antolakuntzan ariturik Mikela bihurtu diren guztiei, diruz lagundu digutenei, komunikabideetan –aldizkari eta irratietan-- oiartzuna eman digutenei, Mikelako emanaldietan eta afarian parte hartu duten guztioi gure esker ona.
Mikelazulo Elkartea

17.Herrien Astea 2012 Azaroak 19tik 25tera



17.Herrien Astea 2012  Azaroak 19tik 25tera
DENOK GARA ETORKINA
                     Europako estatu guztientzat etorkinak kontrolatu beharreko mehatxua dira. Etorkinak, erabili eta botatzeko merkantzia merke dira. Mugak zaintzeko harresiak jarri eta Frontex erakunde armatua eraiki dute. Paperik gabekoak kanporatzeko kriminalizazioa eta pertsekuzioa,, kontzetrazio eremuak, eguneroko bizitzaren itomena, eskubideen ukazio erabatekoa (etxebizitza klandestinoak, osasun publikoa ukatua, langabeziara edota lan izkutura kondenatuak...), beraien kulturarekiko mezpretxua, etorkinen pertzepzio zitalaren eta etorkinen aurkako jarreraren produkzioa.. Beraiek dira krisiaren zamarik gogorrena jasaten ari direnak. Zapalkuntzaren katean, lehen katebegi lotsagarriena.
Bainan boterearentzat, horixe ari gara denok bihurtzen, merkatuen eta gobernuen merkantzia merkea. Boterearen mugak zaintzeko harresi polizialak, herri mogimenduen errepresioa, kartzela eta legediaren aldaketak. Eguneroko bizitzaren itomena. Eskubide laboralen suntsiketa. Etxe-kanporatzeen ugaritzea, osasun publiko unibertsalaren ukazioaren eta pribatizazioaren lehen urratsak, babes soziala (jubilazioa, zaintza, langabezia  geroz eta urratuagoa). Gure nazio eta kulturaren berzentralizazio asmoak. Pobrezian bizi direnekiko eta askatasun mogimendu guztiekiko pertzepzio iraingarria, susmoak. Giza-talde kaltetuen arteko jarrera lehiakorrak eta kontrakotasunak sustatzen ari dira. Etorkinek ezagutu dituzten bidetik sarrarazi nahi gaituzte denoi: gizakia nahi dute eskubiderik gabeko lan-indarra merkantzia.
Etorkinen kontrako erasoak, eta gainontzeko guztion orain arteko eskubideetan eta babes sozialean ematen ari diren murrizketak loturik daude. Eskandalagarria da osasun publiko unibertsal eta dohainari buruzko uztailako dekretua. Gure aiton-amonen zaintza-ardura duten milaka etorkin zaintza gabe geldituko dira. Paperik gabekoak legez kanpokotzat balioetsi; osasun atentzio publikoa ukatu; eta gero, horiei beraiei ehundaka euro batzuren truke osasun atentzioa (ez errezetak...) saldu. Larria. Bainan horrekin zer ari dira prestatzen? Osasun sistema publiko unibertsalaren kontzepzio bera azpijan!!! Gogoeta gaiztoa normala bihurtu: osasungintza erabat pribatizatu, osasun atentzio diruaren arabera jaso. Orain arte osasun sistema giza-solitaritatearen elementu nagusi bat zen. Hori suntsitu nahi dute. Eta bide horretan etorkinekin (eta beste giza-talde batzurekin), koordainketarekin, osasun zentru publikoen gestioa esku pribatuetan uztearekin… hasi dira. Agerian jartzen ari da etorkinen aurkako filosofiak eta neurriak onartzea geure egoeraren aurka jotzea dela. Zapalkuntzaren katebegi guztiak, elkartasunaren sarean bildu beharra dago.
mikelazulo@hotmail.com 


Havîn Ceren, Zine Melati y Zelal Rengin.


Havîn Ceren, Zine Melati y Zelal Rengin, las tres representantes de Kurdistán Norte en la organización Mujeres Kurdas por la Paz han visitado Euskal Herria de manos de la Asociación Cultural Mikelazulo (Orereta), para compartir sus experiencias de lucha y informar sobre la participación en la lucha de la mujer kurda y la actual situación del pueblo kurdo, dividido y dispersado en cinco estados.

La perspectiva de la mujer es muy importante en la lucha de Kurdistán Norte -bajo la administración del Estado turco- a la hora de tomar las decisiones. Tanto los partidos políticos como las asambleas del pueblo cuentan con la participación activa de las mujeres, fuera y dentro de sus fronteras.

El partido BDP es un claro ejemplo de la importancia de esta participación, pues posee un sistema único en Turquía, que consta de dos líderes en cada estructura, un hombre y una mujer. Este sistema llega hasta las estructural locales. Así, en los ayuntamientos, si el alcalde es un hombre la vicealcaldesa será mujer, y viceversa.

También en el Parlamento, donde el BDP junto a otros partidos de izquierda cuenta con 36 escaños, la presencia de la mujer está regulada y en la actualidad un tercio de los diputados es mujer.

Tanto en el partido como en las asambleas de los pueblos se siguen tres principios basicos: Crear una sociedad democrática, no sexista y ecologista. Y para ello, la participación de la mujer es fundamental.

El papel clave de la mujer quedó claro en la Coordinadora de las Asambleas Juveniles, que acordó no tomar ninguna decisión sin su participación. Una iniciativa que demuestra la concienciación de la juventud kurda en el norte del país.

Havîn Ceren, una de las tres mujeres que visitó Euskal Herria, recuerda que «el kurdo era un sistema patriarcal» y asegura que con la revolución social ha ido cambiando. «Los temas que antes eran tabú se han debatido y modificado» añade. Afirma que «la revolución no es aun del todo perfecta, pero se han conseguido muchas cosas».

Así, mediante la lucha, han logrado abolir la dote en las bodas, en la gestión local de los municipios donde gobierna el BDP no se acepta a hombres que practiquen la poligamia y a los responsables de agresiones sexistas se les retira el sueldo -que va a parar a la mujer agredida-. Si hay reincidencia, el agresor es expulsado de su cargo público o político.

Pero no sólo la participación y la opinión de la mujer son fundamentales. Su autonomía, su derecho a decidir, también es de suma importancia. Incluso ante la oposición de la familia, las organizaciones kurdas defienden el derecho a decidir de la mujer sobre su presente y futuro.

«Desde que empezó la lucha, la mujer ha ido tomando cada vez más fuerza» concluye Havîn Ceren.

La organización CENÎ, que opera en todo el mundo, participa en la Asamblea de Mujeres de Europa, en reuniones de la agencia de derechos humanos de la ONU y en la Marcha Mundial de las Mujeres, entre otras.

Lucha constante en Turquía

La mayor parte del territorio de Kurdistán se encuentra bajo administración turca. El Gobierno de Ankara ha detenido, desde las elecciones de 2009, a unas 8.000 personas y la mitad de ellas han sido encarceladas. Los arrestos son el pan de cada día, la mayoría se realizan sin pruebas bajo la única acusación de «pertenencia a organización terrorista» y no derivan en condenas. «De los 36 parlamentarios que el bloque de izquierdas consiguió este año en las elecciones generales, seis están encarcelados» relata Ceren. Como protesta, decidieron boicotear el Parlamento.

Un conflicto de difícil resolución que, como asegura Ceren, «sólo se resolverá mediante el diálogo y la negociación con el Gobierno turco, que debe ser impulsada con la lucha del pueblo». En las últimas conversaciones que mantuvo con el Ejecutivo de Ankara, el PKK estableció la inclusión en la Constitución turca de la existencia del pueblo kurdo y del reconocimiento oficial de sus derechos, la liberación de todos los presos políticos y el fin de las acciones militares como ejes imprescindibles para una eventual negociación, pero no hubo respuesta.

Entretanto, «el pueblo kurdo está construyendo las estructuras para su propia autonomía democrática, sin esperar que el Estado se la dé» afirma. Y cita como ejemplo la ciudad de Colemerg (Hakkari, en turco) donde el 90% de la población anuncia un boicot al referendo sobre la nueva Carta Magna y donde las instituciones del Estado no tienen ninguna legitimidad.

ELKARTASUN GARAIA


ELKARTASUN GARAIA

XVI. Herrien Astea, 2011 urtea. Krisi globalaren zurrunbiloan, aurten munduko hainbat herrialdeetan eman diren altxamenduetan duintasunaren esanahiaz beteriko leku-izen-izar berriak piztu dira geure hiztegietan: Tarhir, Puerta del Sol, Sintagma, Plaza de Catalunya, Ocuppe Wall Street. Aldarri propio eta bereziak leku bakoitzean, bainan ahalegin eta nahi berdintsua mundu zabalean. Krisi globalaren aurka munduko herrietako %99aren aldarria entzun da. Herrien Astea ibilbide horretan kokatzen da.
Izan ere, munduko aberatsenek (%1a) 2008an hasitako krisia eztandarazi zutenetik, langile jendearen (%99aren) aurkako jazarpena geroz eta gogorragoa bihurtzen ari da. Etengabe, neurriz neurri eta diskurtsoz diskurtso, geure kontzientziatan beldurra, ezintasuna, etsipena, angustia eta sumisioa barneratu nahian dabiltzate. Eta ezinegon sentimendu hori zitalki xaxatuz, krisiaren errudunak zurituz baztertuen artean leiak, zatiketak eta elkarrekiko ezinikusiak sorrarazi nahi dituzte. Finantza erakundeak eta gobernu morroiak seinalatuz eta horiei aurre eginez mogituz, etsipenaren aurkako eta xenofobia eta arrazakeriaren aurkako ekintza funtsezkoak izan dira mobilizazio guzti horiek.
Hasieratik eta urte guzti hauetan, Herrien Astean geure artean bizi diren beste herrialdeetako kideak (etorkinak) ezagutzen eta elkarrekin kultura lantzen aritu gara. Geure artean etorkinak dira krisiaren kolperik latzenak jasaten ari direnak. Eta krisiaren aitzakian migrazio legalaren kontrola geroz eta estuagoa ezartzen ari da eta “paperik gabekoen” aurkako erasoa indartzen ari da. Alde batetik neurri eta baldintza legal eta instituzional gogorragoak; gainera indar politiko arrazistak, beldurrean eta arrokerian oinarrituriko diskurtso zital eta manipulatua erabiliz hazten ari dira; diskurtso horiek, azkenik, jendartean errotzen ari dira.
Mikelazulok, XVI. Herrien Astean, bilakaera honen aurrean gogoeta bat zabaldu nahi du:
***Emigratzea eskubidea da. Emigratzera bultzatzen duen pobrezia krimena den bezala, emigratzea bera eskubide bat da. Bizitzeko eskubidea da. Eta eskubide horri trabak jartzen zaizkio Europan eta estatuz estatu onartzen ari diren lege, neurri eta diskurtsoekin.
***Krisiaren eragileak ez dira etorkinak. Lotsagarria eta injustoa da ekonomiaren eta bizi baldintzen okerrera jotzearen kulpa etorkinen gain botatzea. Eta are zitalagoa instituzio polítiko nagusietatik eta hedabide handienetatik harrotzen ari den pentsaera: migrazioa merkatuaren aginduen pean jartzea, etorkinen kriminalizazioa, eta jatorriaren arabera giza-eskubideak bereiztea. Aitzitik, etorkinak izan daitezke krisiari aurre egiteko indar potentziala.
***Inbasio eta gatazka kulturalaren alarmismo gaizto guztietatik urrun, produkzio kulturalean diruaren jabeek duten kontrola da da arazoa. Eta arazoaren desitxuratzea da kultur desberdintasuna bihurtzea etorkinen eskubideari traba. Elkarrekin, bai, kultura kritiko, irekia eta anitza, eta horretan euskararen sendotasuna elkarrekin lantzeko abagunea dugu.
***Elkartasunaren garaia da. Baztertuen arteko elkartasuna lantzea premia nagusia da. Baztertuenak, etorkinak, lan horren muinean daude. Langabe eta prekario, prekario eta langile finko, gazte eta jubilatuak, gizonezko eta emakumezko, bertan jaioak eta kanpoan jaioak elkarrekin hartuak, gizartean %99ko kideak gara. Horretan beharko genduke batera jo instituzioek eta mota guztietako elkarteek.

2010eko HERRIEN ASTEAREN EGITARAUA.

AZAROAK 16.- GARABIDEAREN ESPERIENTZIA

Aimarak, Kitxuak, Maiak, Euskaldunak..... elkarrekin hizkuntz-duintasuna eraikitzen. Garabidearen esperientziaren berri emango dute aimara eta kitxua herrietako kideek eta Garabide egitasmoaren ordezkariek: aurkezpena, dokumentala, solasaldia.MIKELAZULON, ARRATSALDEKO 19,30ETAN

AZAROAK 17.- MALETA BETE ISTORIO ipuin kontaketa

Ahmed bereberra, Sandra ekuadortarra, Chuluntsetseg mongoliarra, Andrea brasildarra, Nadia marokoarra... bakoitzak bere maleta dakar oroitzapenez, istorioz, esperientziaz betea... Hori izango da Koldo Mitxelena-Biteri eskolako haurrei eskainiko dieten oparia.XENPELAR ETXEAN: GOIZEKO 11,00ETAN.

AZAROAK 17.- IPUIN KONTAKETA, GINEAKO AMAL HALAL JATETXEAN

Joxemari Carrere eta Jose Luis Asumuren eskutik.

AMAL HALAL TABERNAN 19:30EAN, Astigarraga kalea, Ondartxo-Iztieta auzoa.

AZAROAK 18.- HITZALDIA: ETORKINAK ERRENTERIA-ORERETAN: DIAGNOSTIKOA.

Joxin Arregik eskainia “ELKARREKIN.... DUINTASUNA”ren ikuspuntutik.

MIKELAZULON: ARRATSALDEKO 19,30EAN.

AZAROAK 19: KAFE-KONTZERTUA: Daniel Etcheverry

Kontzertuan parte hartuko dute: Daniel Etcheverry irakaslea, gitarra klasikoa. Berarekin batera Sergio Sanabria irakaslea, harpa paraguayarrarekin eta Alex Quispe musikari bolibiarra, zampoñarekin. Hegoamerikako herrietako soinu eta harmonien barna ibilaldi bat eskainiko dute.

DANIEL ETCHEVERRY, gitarra klasikoan irakasle eta kontzertu emaile paraguayarra da. Donostian bizi da eta prestakuntza artistikorako hainbat kultur guneetan (Kantuz Bizi, Guardetxea...) musika tailerrak eta klase indibidualizatuak eskaintzen ditu.MIKELAZULON: ARRATSALDEKO 19,30ETAN.

AZAROAK 20.- ANTZERKIA 19:30. Xucrut Teatre Konpainiaren emanaldia: “NO TE CONSUMAS!”NIESSEN ARETOAN. Sarrera doan.

21:30. ERRUMANIAKO HERRI AFARIA,Txintxarri elkartean. ERRUMANIAko musikaz lagundurik. Ticketak salgai daude Mikelazulon.

ERAKUSKETAK:

Azaroak 1-30: Erakusketa Mikelazulon : UCRANIA.Lyudmila Boyko margolaria.

Azaroak 16-21: Erakusketa Xenpelar etxean: “SAHARAk emakume izena du”

Saharar herriak 35 urte daramatza bertan, bere lurrera, Mendebaldeko Saharara, noiz itzultzeko zain. Argazki sorta honetan kanpalekuetako emakumeen bizimoduen berri ematen da, bertan bizitakoa azalduz.

KARTELA:

Mariana Sellanes ilustratzaile venezolarrak propio Herrien Asterako egina eta itsasoaren bestaldetik bidalia.

Bertsos y fútbol se unen para cantar: «Yo con ellos oé, oé...»


En la plaza Zumardia de Orereta tuvo lugar ayer un campeonato de fútbol mundial «relámpago» animado por bertsolaris. Ocho equipos de catorce pueblos diferentes del mundo jugaron y comieron juntos, mostrando que quieren disfrutar de la vida junto al otro y crear así una sola voz «contra los opresores de aquí y allá».

«Ambolo, preibit, hakwaba, ongi etorri, salam aleikum», saludó el portavoz de la sociedad cultural Mikelazulo, Joseba Barriola, a ciudadanas y ciudadanos de todas las edades reunidos en la Alameda de Orereta. «Bienvenidos a la fiesta de la solidaridad de fútbol». Los mayas, de Centroamérica; Los Incas, de Sudamérica; Hakwaba, procedente del oeste de Africa; Estrella de Basilé, de Guinea; Ukrania Fútbol Club; Shalam, de Marruecos; el equipo vasco Mikela y el rumano Gigi Becali posaron juntos antes de dar comienzo a los originales y coloridos partidos.
«... Herri arteko elkartasuna / bultza nahi dugu indarrez / partida hauek emaitza bera / ez ote daukate berez / garaile denok izango gara / eta galtzaile inor ez». Tal como cantó Jon Ansa, solidarizándonos y uniéndonos entre los pueblos todos salimos ganando. Los participantes de la fiesta consideran que la pluralidad de pueblos, culturas e idiomas existente en el mundo es enriquecedora, es un tesoro que merece ser valorado y cuidado. La oportunidad de conocer a otras personas es el camino para ahondar y expandir nuestra humanidad, por lo que conviene basar la relación en criterios de igualdad. «No queremos la riqueza inmoral que se construye sobre el hambre de millones de personas; no deseamos guerras sustentadas en mentiras para defender intereses de poderosos», reivindicaron.
Se mostraron más que satisfechos por el buen transcurso que ha tenido la XIV Semana de los Pueblos y por lo fácil que les ha resultado lograr la ayuda de gente de distintos sectores: la Cruz Roja, los bertsolaris de la escuela de Orereta Jon Ansa, Xamoa, Egoitz Zelaia y Haritz Casabal, los árbitros Jesús Mari Zamora y Bixio Gorriz (ex-jugado- res de la Real), y la sociedad gastronómica Olibete, entre otros.
«Kaixo lagun»
El cartel de la iniciativa está formado por dibujos de niños y jóvenes. «Pinta al otro, al que no es como tú», les pidieron. Y uno de ellos escribió junto al dibujo: «Kaixo lagun». En opinión de los representantes de la sociedad cultural, la capacidad intelectual, la ética y el sentido humano de ese niño son más profundas que los de la Comisión Europea. Ese niño comprende fácilmente lo que señala Galeano en el libro «Patas arriba»: «En la escuela del mundo al revés nos enseñan a ver al otro como una amenaza, en vez de verlo como una promesa».
Esta semana repleta de actividades han querido difundir ese mensaje y hacer frente así a la injusticia y al racismo, que están enlazados con la crisis. «Cuando hay trabajo se explota a los inmigrantes miserablemente; y cuando no lo hay, se les expulsa miserablemente». No trabajan para los inmigrantes; tratan de trabajar juntos.
Alberto Patricio Obama, presidente y entrenador del equipo de Guinea Ecuatorial, por ejemplo, participa siempre que le invitan. «Llevo cuatro años viviendo en Orereta y me encuentro muy bien. En esta zona estamos unas 30 personas de mi pueblo, y muy integrados: estudiamos euskara, trabajamos, hacemos deporte...», explicó mientras daba órdenes a los futbolistas y aprovechaba para pedir a Lakua que apoye a su equipo de fútbol.

Marcia Perez Mejia Kaputxinoetan bizi izan da azken urteetan; gaur ordea,

Boliviara bidea hartuko du. Bere herrira doa, kanporatze agindu bati aurre egiteko gogorik gabe.
Borrokatzeko indarrik gabe
iñaki berrio
Zazpi urte pasatxo igaro dira Marcia Perez Mejia Euskal Herrira iritsi zenetik. Azken urteak Errenteria-Oreretako Kaputxinoetan pasa ditu, baina gaur badoa. Boliviara itzuliko da. Duela egun gutxi atxilotu egin zuten eta kanporatze agindua eman zion Espainiako Poliziak. Hemen bizi denetik bigarrenez jasotzen du dokumentua, hain zuzen.
Abokatuaren bulegotik pasa ondoren argi mintzo da Marcia Perez Mejia: «Abokatuak 300 euroko isuna ordaindu eta paperak egiteko esan dit. Baina ez dut indarrik, ez dut borrokatzeko gogorik eta banoa nire etxera».
Perezek bost seme-alaba topatuko ditu etxean, hiru mutil eta bi neska. Helduenak 19 urte ditu eta gazteenak zortzi. Seme-alabekin bizimodu berria hasteko eta proiektu berriak lantzeko gogoz itzuliko da bere herrialdera.
Paper guztien artean bat falta
Hamarnaka paper ditu Perezek poltsan. Hainbat titulu, lan egin duen tokietako agiriak... Guztiak ditu plastifikatuta, bat izan ezik. Abokatuak lan kontratu baten eredua eman dio. «Horrelako bat lortu behar dut abokatuak esan didanez. Hauxe da falta zaidan papera».
Kanporatze agindua jasotzen denean pasaportea kentzen diote etorkinari. Egoera hori pentsa litekeena baina gogorragoa dela dio Perezek. «Pasaporterik gabe ezin duzu etxera dirurik bidali, eta beste hainbat tramite egitea ere asko zailtzen da. Ni lan egitera etorri nintzen, nire herriaren ohiturak erakustera eta hemengoen berri ikastera, baina ez didate utzi». Minduta dago Perez, batez ere, atzerritartasun legearekin: «Gaizkile direnentzako lege bat egotea egoki ikusten dut, baina, asko gara lanera eta herri honi gure jakintza eskaintzera gatozenak».
Hala ere, dena ez da txarra izan Marcia Perez Mejiarentzat: «Orohar laguntza gutxi jaso dut, baina izan dira uharte moduko batzuk». Horien artean aipatu du Mikelazulo. Herriko elkartea Herrien Astea ospatzen ari dela hartuko du etxerako bidea boliviarrak. «Haiekin elkarlanean ibili naiz. Haien aldetik interesa ikusi dut, Bolivia zer den ezagutu nahi izan dute, eta niri herri honen berri eman didate. Oso aberasgarria izan da haiekin izan dudan harremana», dio Perezek.
Kaleko haurrak laguntzera
Haurrekin lan egitea da Marcia Perez Mejiaren ametsa, eta azaldu duenez orain iritsi zaio horretarako garaia. «Boliviara noa, Santa Cruzera, eta bertako politikariekin egoteko asmoa dut. Kaleko haur asko dago nire etxe inguruan eta haiei laguntzeko proiektu bat garatzeko asmoz noa».
Horrez gain, Euskal Herrian bizi izandakoaren berri emateko asmoa azaldu du. «Han espainiar asko dago, eta zein laguntza gutxi jaso dudan azalduko diet». Bestetik, Euskal Herrian egondako boliviarrekin bildu nahi du: «Haiek zein egoera latzak pairatu dituzten biltzeko asmoa daukat eta horien berri emango dut ahal dudan leku guztietan».

EGITARAUA EGUNEZ EGUN.

Asteartea 10
19:30 أمل , “Esperanza” Palestinari buruzko laburmetraia, Aintzine Biain zuzendaria eta Tamer Bidewiren eskutik Mikelazulon.

Asteazkena 11
10:00 “Errenteriako Erdi Aroko harresien bisita” haurrentzat, Jose Mari Carrereren eskutik.
11:00 “Azken portu” haurrentzako emanaldia, Dejabu panpin laborategiaren eskutik Xenpelar Etxean.
19:30 “Zertaz ari gara arrazakeriaz ari garenean?” hitzaldia, Xabier Aierdiren eskutik Mikelazulon.

Osteguna 12
19:30 “Euskal Herria helmuga” dokumentala, ondodren Patrizia Muñoz zuzendaria eta G.I.T.E/I.P.E.S –eko kideekin solasaldia Mikelazulon.
22:30 “Bossa Brasil” taldearen kontzertua De Cyne Reynan.

Ostirala 13
14:00 “Herrien graffitia” herriko hainbat lekutan.
19:30 “Gosetien balada”. Ondoren “Quiero ver el mundo a traves de tus ojos” argazki mostra etorkinen ikuspegitik.

Larunbata 14
11:00 “GoLore torneoa” , “a por yo con ellos oe!......” futbol txapelketa, herriko bertsolariek kantatua Zumardian. Ekipoak: Ertamerika, Ginea, Afrika zentrala, Errumania, Arabia, Hego Amerika, Ukrania eta Euskal Herria.
21:30 Herrien Asteko afaria: “Honduras”, jarraian bertako kantariak.
Aste osoan zehar:
“Bidean…. India” Txus Gruzetaren argazki erakusketa Xenpelar etxean.
“Sobreviviendo” Oswaldo Hernandez Pradosen Mexiko eta Kolonbiari buruzko argazki erakusketa Mikelazulon.

AMBOLO, AKIVA Herrien Astearen harira

Ambolo (kaixo) eta Akiva (eskerrik asko) Gineako Fang hizkuntzako bi hitz dira. Gure lagun ginearrak Cristina Ndong-ek erakutsi zizkigun bi hitz horiek. Ikusten ginen bakoitzean “ambolo” esaten zigun zeru guztiak zirraran jartzen zituen irrifar zabal batekin; eta alde egiterakoan begirunezko “akiva” esaten zigun. Bi hitz horiek, eta berak esateko moduak, laburbiltzen dituzten egokien Herrien Astea egitasmoaren muina.
Izan ere, “ambolo” esaten zaio lagunari, eta horixe da herrien astearekin eraiki nahi den mundu berria. Ez gara inozoak, eta jakin badakigu “kaixo” hipokritak esan daitezkeela eta kaixo esan ondoren pateran edo auzo bazter batean edota Melillako harresietan gurutziltzatu daitezkeela gizakiak izanik nazionalak ez izan eta horregatik eskubiderik gabeak direnak eta horregatik susmagarriak, iraingarriak, humiliagarriak eta batez ere esplotagarriak direnak.
Eta “akiva” ezin da esan ez bada lehenagotik laguntasunezko harremana landu. Egia da “eskerrik asko eta gracias” esatea izan daitekeela menpean hartuta dagoenaren disimuloa edo serbilismoa, edota jauntxoen handikeriaren faltsukeria. Bainan “hitzaren etxea”-n (horrela deitzen diote Ginean herriaren batzar-guneari) ezin da hitza disimuloz, servilismos eta faltsukeriaz kutsatu.
Horrela bada, Herrien Astea funtsean “ambolo” eta “akiva” dira. Begirunez agurtu bestea eta elkarrekin egindakoa ospatu.
Izan ere, Herrien Astearen muina, bere zehaztapenak lotzen dituen haria, hasieratik landu nahi izan dugun jarrera honela azalduko genuke: munduko herri-kultura-hizkuntza aniztasuna aberasgarria da, balioetsi eta zaindu beharreko altxorra, besteak ezagutzeko aukera geure gizatasuna sakontzeko eta hedatzeko bidea baita. Horregatik, herrien arteko eta herri horietako pertsonen arteko harremana berdintasunezko erizpidetan oinarritzearen aldeko mezua Herrien Astearen muinean dago. Ezagutzaren eta Elkartasunaren bidea egin egin behar da.
Erreza badirudien arren, ez da diru eta teknikariekin konpontzen den kontua. Zailtasuna geure menpekotasun mentalaren eta geure bihotz gogortasunaren alorrean aurkitzen da. Zaila bait da gure gizartean boteretik goraipatzen diren eta ohikoak bihurtu nahi duten jokamoldeak ankaz gora jartzen saiatzea. Europako agintariek “Lotsaren Dekretua” onartzen dutenean, hemengo eta hango gobernuek etorkinak kanporatzen eta gure lurraldeetako ateak hesi eliktrifikatuz eta kontrol polizialen bidez isten ari direnean, komunikabideetan etorkinak gaizkile arriskutsu gisa aurkezten dutenean, polítiko lotsagabeek langabeziaren kulpa eta soluzioa etorkinen gain jarri nahi dutenean, ez da erreza esatea munduko baztertuak, hona etorriak batez ere, geure lagunak direla, aberasten gaituztela.
Munduko boteretsuenen gobernuek armagintza eta armak erabiltzea sustatzen dutenean ez da erreza, hipokresian eta etikarik gabeko espektakuloan erori gabe, herrien arteko berdintasuna eta elkartasuna lantzea.
Lelotzen gaituen turismo infantiloidea barra barra aldarrikatzen denean, horren gain negozio legalak eta inmoralak eraikitzen direnean, munduan zehar bidaiatzea geure aberastasun inmoralaren exhibizioa bihurtzen denean, desberdintasuna eta zurien arrokeria duen aisialdi-turistikoaren egituran sartuak gaudenean, zaila da inkomunikazioaren murru hori haustea eta berdintasunezko harremanak estimatzea eta lantzea. Mota honetakoak dira, adibide batzuk baizik ez dira, Herrien Astea lantzen saiatzen garenean aurkitzen ditugun trabak eta oztopoak.
Gure lurra eta lurraldea, irekiak nahi ditugu. Ez dugu milioika pertsonen gosearen gain eraikitzen den aberastasun inmoralik nahi; ez ditugu boteretsuen interesak defenditzeko gezurretan oinarritzen diren gerrak nahi; ez diegu ekonomiaren kudeatzaile eta pobrezia eta gosearen produktoreei inolako enpatiarik.
Hona hemen 2008ko Herrien Astean gure artera ekarri ditugun lurraldeak: Senegal, Guatemala, Bosnia, Kongo, Argentina, Brasil, Palestina, Bolivia. Hona hemen geure artean landu ditugun ekimenak: Aniztasunaren ahotsak, aniztasunaren argazkiak, munduko dantzak eta ipuinak, afari bosniarra, zine emanaldiak, lau erakusketa. Guzti honen oinarrian, urtez urte, goian aipaturiko asmoaren inguruan sendotzen ari den harreman-sarea.
Hemendik kanpora egindako bi bidai ez-turistikoen esperientziaren azalpena. Mikelazulok antolatu zuen Senegal-era bigarren espedizio kulturala. Esperientzia hari “Bide ikusezinak marrazki” izena jarri zitzaion eta erakusketa-ekitaldi modura (“Sentimenduen mapa”) eskeini zen Herrien Astean. Mikelazuloko kidelagun batzuk Guatemalan egin zuten bi hilabeteko egonaldia, bertako Cambalache kultur-proiektuari laguntza emanez eta haiengandik ikasten. Esperientzia horren inguruan erakusketa bat eta egindakoaren azalpenak eman ziren hitzaldi batean.
Handik hona egindako bidaiak lau izan ziren: Bosniako Srebrenicatik etorri zen talde bat (Srebrenicako amak eta gazte talde bat) eta Boliviatik etorri ziren “Las Bartolinas” emakume taldeko ordezkari batzuk. Palestinako erresistentzia presente egondu zen palestindar marrazkilari ospetsuenetako batek egindako “Handala” izeneko marrazki erakusketaren bidez. Eta handik etorritako “Mujeres del mundo, rostros que nos miran” erakusketa ikusi ahal izan genuen.
Elkarguneak sortzen. Joan etorri horiek gure herrian korapilatzen dira. Hemen ditugu senegaldarrak, boliviarrak, kitxuak eta arabiarrak, brasildarrak eta Europako ekialdetik etorritako ukraniarrak, errumanoak, errusiarrak eta polakoak, mongoliatarrak eta armeniarrak. Elkarguneak sortzea da Herrien Astearen erronka bat. Aurten saiatu gara hip-hop erritmo eta kanta eta dantzaren bidez elkarguneak sortzen. Ez dira besteentzat egiten dugun zerbitzu bat, elkarrekin sortzen dugun esperientzia baizik. Horregatik “aniztasunaren ahotsak”, bide emanez ikasteari eta norberaren sormenari. Horrela ikastaro bat egin zen eta gero ikasitakoaren mostra bat, festa bat. Brasilgo Samba Xe Funky hango-hemengo taldea da eta dantzan hemengo-hango jendea aritu zen. “Motema na ngai” dokumentala hemengo Juan Miguel Gutierrezek egindako maitasun poema bat da Afrika beltzako artistekin burutua. Zentzu berean Argentinan egindako sarraski ekologiko bati buruzko “La forestal, cenizas de una tierra desangrada” dokumentala, Telmo Iragorrik egina eta odolustutako lurralde hartako biztanleek kontatua, ikusi ahal izan genuen. Eta “aniztasunaren argazkiak” hemengo eta hangoen begietan gure hirian eta ohituretan eta geografian ematen ari diren aldaketen lekuko izan nahi zuten.
Cristina Ndong dugu gogoan. 2008ko Herrien Astea joan zen, eta duela hilabete bat Cristina zendu zen. Gogoan utzi digu ambolo eta akiva hitz biziak, eta bizitzan alaitasunez jokatzeko ahalmena. Urko da bere semea. Sufrimendu latzak igaro zituen, egoera korapilatu zitzaion, operazio kirurjikoak egin zioten, galduta eta noraezean ibili zen, bainan gogoan dugu gurekin Herrien Astea animatzen, gogoan dugu Mikelazulon euskara ikastaroan parte hartzen, gogoan dugu Txintxarrin Gineako Afaria antolatu genuenean jartzen zuen ilusioa, ireki zizkigun ateak eta egiten zuen lana.

Mikelazulo kultur elkartea.

XIII herrien astea

Sarrera:
Herrien Astearen muina, bere zehaztapenak lotzen dituen haria, hasieratik landu dugun jarrera, berriro baieztatu eta azpimarratu nahi dugu: munduko herri guztien askatasuna eta beraien arteko lagunkidetasunaren aldeko jarrera.
Europako agintariek bestela ari dira jokatzen. Aurten, besteak beste eta gure izenean, hiru arlotan erabaki nagusiak hartu dituzte: emigrazioa kontrolatzeko segurtasun hesi geroz eta gogorragoa, antidemokratikoagoa eta umiliagarriagoa ezarri (Lotsaren Araua horren lekuko); gerrarako indarrak zabaldu (NATO); krisisaren aurrean aberatsenak babestu eta herri xumearentzat soldatak gutxitu, prekarietatea areagotu, langabezia biderkatu eta etorkinak bota.
Gure lurraldea lurralde irekia nahi dugu. Ez dugu milioika pertsonen gosearen gain eraikitzen den aberastasun inmorala nahi; ez ditugu boteretsuen interesak defenditzeko egiten diren gerrak nahi; ez diegu ekonomiaren manipulatzaileei eta krisiaren sortzaileei sariak (guk ordaintzen ditugun zergak) eman nahi.
Herrien Astean herrien arteko elkartasun esperientzia xumeak (Guatemala eta Senegaleko talde batzurekin izandako harreman zuzena kultur eragilea), Palestina, Afrika, Colombia, Bolivia eta Hegoamerikako herriekiko eta borrokekiko hurbiltasuna biziko dugu, Bosniako gerraren eta ondorioei buruzko gogoetak egingo ditugu eta bertakoen aberastasun gastronomikoa dastatuko dugu, munduko ipuinak eta dantzak egingo ditugu, bertako eta horko eta hango gazteen arteko harremanak landuko ditugu HIP HOP inguruko tailer eta mostran. Argazki erakusketa bat egingo dugu, geure begiradak landuz eta lantzeko... Egitarau zabala da. Guzti horren lotzen duen haria mundu berri baten nahia eta horretarako ahalegina.

Harremanetarako telefonoak
Mikelazulo: 943 51 70 02
Txokolo: 669 706 967
Iker: 617 819 981








egitaraua:
astelehena 10
19:30ean xenpelar etxean
elkartasun esperientziak: “bide ikusezinak marrazki” eta “la cambalacha, guatemala,
arte para todos” proiektuak
asteartea 11
19:30ean mikelazulon
srebrenica (bosnia)-ri buruzko dokumentala eta hitzaldia hango amen eskutik
asteazkena 12
18tatik 20tara txintxarrin
”aniztasunaren ahotsak” hip hop tailerra
19:30ean mikelazulon
“motema na ngai” dokumentala. Juan Miguel Gutierrez
osteguna 13
18tatik 20tara txintxarrin
“aniztasunaren ahotsak” hip hop tailerra
19:30ean mikelazulon
dokumentalak: “un lugar en el mundo” Juan Falque; “la forestal, cenizas de una
tierra desangrada” Telmo iragorri ; eta “Amanecer en Pachacútec” Angel Palacios eta Beatriz Perez de Vargas.
22:30ean De Cyne Reynan
Samba Xe Funky taldea
ostirala 14
19:00tan laket-en
“aniztasunaren ahotsak” hip hop tailerraren erakustaldia
larunbata 15
21:00tan Txintxarrin
herrien asteko afaria:
Jose Mari Carrere eta Beatriz Egizabal-en ipuin saioa
Bosniar afaria
“Danzas del mundo” (patxi montero)
igandea 16
18:00tan mikelazulon
“aniztasunaren argazkiak” erakustaldia
(gaia: cambios o transformaciones sociales. parte artzezko bidali 4 argazki digital
13a baino lehen: herrienastea@gmail.com)

erakusketak:
mikelazulon
”Handala: palestinako erresistentziaren sinboloa”(komikiak).Naji al-Ali
“mujeres del mundo, rostros que nos miran” (17tik 30era)
xenpelar etxean
“sentimenduen mapa” (5etik-19ra)
“la cambalacha, guatemala, arte para todos” (10etik-23ra)
asteartea 25
19:30ean mikelazulon
hitzaldia: Bolivia (las bartolinas)
asteazkena26
19:30ean mikelazulon
dokumentala: “despiertas” (mujer e inmigracion)
osteguna 27
19:30ean mikelazulon
hitzaldia: Colombia (ONIC)
Eranskinak:
1.- “Cambalacha. Guatemala. Arte para todos” erakusketa
Guatemalako San Marcos la Laguna herrian egiten ari diren sentsibilizazio egitasmoa da “Cambalacha”. Sormen tailerra da etengabe lanean diharduena alor askotan: ikustentzunak, antzerkiak, artisautzak, musikalak. Aldi berean haur eta gaztetxoen heziketa artistikorako tailer eta ikastaro libreak antolatzen dituzte.
Mikelazuloko kide batzuk aurten izan dira bi hilabetez egitasmo horretan parte hartzen. Esperientzia horren erakusketa irekia egongo da Xenpelar Etxean, azaroaren 10etik azaroaren 23ra.
2.- “Bide ikusezinak marrazki”. erakusketa
Aurtengo urtarrilean Mikelazuloko hamairu lagun joan ginen Cassamancera, “Bide ikusezinak marrazki” izeneko proiektua gauzatzera. Oussouye, Kafountine eta Djenbereng herrietan sormen lantegiak eta kultur elkartrukeak bideratu ziren. Bidaikide guztien artean pretaturiko ikuskizuna (txontxongiloak, antzerkia, poesia, pintura, musika, Mari, joaleak...)eskeini zen. Hamabost egunetan zehar marraztutako bideak ikusezina izateari utzi zion, eta horrela sortu zen “sentimenduen mapa”, orain forma anitzeko erakusketa honetan jasotzen saiatu garena. Erakusketa Xenpelar Etxean izango da azaroaren 5tik azaroaren 19ra.
3.- “Handala: palestinako erresistentziaren sinboloa” Komikiak erakusketa.
HANDALA da komikietan azaltzen den umetxoaren izena. Komikiaren egilea Naji al-Ali da. Bere biografiaren zatitxo bat da.
Naji Galilean jaion zen, orain Israel deitzen den lurralde palestinarrean. Bere jaioterria birrindua izan zen. Naji Libanoko Ain Al-Helwa errefuxiatu-esparruan hazi zen. Marrazkiak gazterik argitaratzen hasi zen Al-Harruya (Askatasuna)aldizkarian. Kuwaitera emigratu zuen. Bere marrazkietan Palestinako egoera, petroleoaren auzia, arabiar lurraldeen egoerak, askatasun falta, estatu-terrorismoa, pobrezia, burokrazia ukitzen zituen. Londonera exiliatu zen. Ezezagun batek tiroz hil zuen 1987ean.
Erakusketa Mikelazulon egongo da ikusgai aste osoan.

4.-SREBRENICA
Srebrenican 8.000 lagun hil zituzten 1995eko uztailean, haietarik gehienak gizonak; eta gainerantzekobiztanleak bidali egin zituzten, haietarik gehienak emakumeak. Sarraski hau Bosniako gerraren paradigma da: biztanleriaren aurka eraso egin zen; dela batzuen etnia-gehiagotasun delirioek animatuta; dela Kasko Urdinek agertu zuten pasibotasunak lagunduta (nahiz teorian biztanleria zibila defendatzeko zeuden han). Ordutik hiru gertaerek markatzen dute bizirik daudenen errealitatea: batetik, emakume askoren nahigabeak, euren familiako gizonezko guztiak galdu izanagatik (aitak, senarrak, semeak, anaiak...); bestetik, gizonezkoen faltak ; eta azkenik, oraindik zailtasunak egotea bai etxera itzultzeko, bai justizia egin dadin. “Srebrenicako Emakumeen” eta“Srebrenicako Amen” borroka bi pilaretan oinarritzen da: bata, egiatan gertatu zena aitortzea; bestea, justizia aplikatzea.
"Srebrenicako Amek" Tuzlan duten egoitzatik egiten dute lan; izan ere, Mladicen indar militarrek Srebrenicatik bota zituztenean, hiri honetara iritsi ziren. "Srebrenicako Emakumeek" Srebrenica bertatik dihardute lanean, bertara itzultzera ausartu direnak oso gutxi badira ere.
Hajra Catić eta Hatidza Mehmedović sarraskitik bizirik atera ziren hainbat pertsonen ordezkari dira. Hajrak senarra eta semea galdu zituen. Hatidzak senarra, bi semeak eta familiako gizonezko guztiak galdu zituen. Emakume hauen indarra ez dator maite zituzten pertsonak hil zituztenenganako gorroto eta ezinikusitik; baizik eta beraien seme, senar, anaiei zien maitasunetik. Emakume hauek denek justizia nahi dute, ez mendekua.

5.- “Motema na ngai” dokumenala. Egilea: Juan Miguel Gutierrez
Kongoko Errepublikan hitz egiten den lingala hizkuntzan “Motema na ngai” hitzek “Nire bihotza” esan nahi dute. Maitaleek elkarri esaten dizkioten hitz samurrak adierazteko erabiltzen da. “Ene maitea” edo “maite zaitut” litzateke horren itzulpen askea. Juan Miguel Gutierrez zuzendariari hitz horiek ateratzen zaizkio Afrikarekin pentsatzen duen bakoitzean. Are gehiago, orain, Kongon berriro gerra piztu denean, bertako aberastasunaren kontrolaren izenean, bertakoen miseria eta sufrimendu latzak areagotuz.
Mikelazuloan . azaroaren 12an, arratsaldeko 19,30tan.
6.- “Aniztasunaren ahotsak”
Hip-Hop tailerra egingo dugu. Bailarako gazte topaketa bat sustatu nahi dugu. Hip Hop neurri batean mundu mailan gazteen artean eta beraien errebeldia azaltzeko hedatu da, eta horren inguruan gure artean munduko herrialde askotatik etorritako gazteentzat espazio bat sortu nahi dugu, beraien esperientziak, ardurak eta nahiak elkarrekin konpartituz ekintza artistikoen bidez.
Horretarako hainbat artisten laguntza izango dugu. Beraien izango dira erakutsiko dituztenak break dance, graffiti eta errimaren oinarrizko elementuak.
Taillerra bi egunetakoa izango, Txintxarri Elkartean, Errenteriako Zumardian, azaroaren 12 (asteazkena) eta 13 (osteguna), arratsaldeko 18:00etatik 19:30tara. Lan hau erakustaldi publiko batekin bukatuko da Errenteriako Laket tabernan, azaroak 14, ostiralean, arratsaldeko 19:00tatik aurrera.
Tailler hauetan parte hartu nahi dutenek aldez aurretik deituko balukete eskertuko genieke, beharko den materiala garaiz eskuratu ahal izateko.
Izena emateko edo zalantzak argitzeko edota solasean egoteko prest dago Iker: 617819981.
7.- ANIZTASUNAREN ARGAZKIAK
Kultur-arteko harremanak sortutako gizarte aldaketei buruzko argazki erakustaldia.
Azaroak 16, igandea, 18:00tan, Mikelazulo Kultur Elkartean.
Mikelazulo Kultur Elkarteak “Aniztasunaren argazkiak” argazki erakustaldia antolatu du. Argazkiak kultur-arteko harremanak sortutako gizarte aldaketei buruzkoak izan beharko dute.
Edozeinek parte har dezake, bere argazkiak herrienastea@gmail.com helbidera bidalita, azaroaren 12a baino lehen. Telefono mugikor bidez ateratako argazkiak badira, bidali argazkiak 657727859 zenbakira.
Erakustaldia azaroak 16an izango da, Oreretako Mikelazulo Kultur Elkartean, arratsaldeko 18:00tan.
Ekimen honen bidez, Mikelazulo Kultur elkarteak jendea ekintzara bultzatu nahi du, kultura berria duten eta pentsatzeko modu desberdinak dituzten pertsonen etorrerak sortutako gizarte anitzago bati so eginaz.
Parte hartzaileek ezingo dituzte 4 baino argazki gehiago bidali, eta argazki bakoitzak izenburu bat eduki beharko du.



HERRIEN ASTEA. 2008.

Aurtengo Herrien Astea azaroan egingo dugu. Urtero bezala, aste horretan gure herrikideen artean munduko herrien arteko harreman aske eta duinen aldeko elkartasun asmoak jorratzen eta lantzen arituko gara.

Bi ardatz nagusiren inguruan antolatuko dugu astea:
Alde batetik gogoeta gaiak eskeini nahi ditugu gaur egun munduan herrien artean lotzen diren harremanen muinean dauden arazo larriei buruzkoak: gosea, gerra, emigrazioa, aldaketa klimatikoa etabar..................
Bestetik gai horiei buruzko erakusketak, kultur ekitaldiak.Azkenik, aste horretan, ohikoa dugun bezala, bertan bizi diren beste herrietako lagunekin amankomunean egindako ekintzak (afaria, lekukotasunak, kultur ekitaldietan